DZIECKO A BAJKI

JAK NISZCZYMY POTENCJAŁ DZIECKA BAJKAMI

ROZWÓJ DZIECKA A OGLĄDANIE TV

Wielu moich małych pacjentów prezentuje zachowanie typowe dla ADHD, są nadpobudliwe, mają zaburzenia koncentracji i uwagi, mają ogromną potrzebę ruchu, trudności w uczeniu się, w regulowaniu emocji.

Bardzo często zaburzony jest kontakt wzrokowy i komunikacja. Rozmowa z nimi jest bardzo ograniczona.

Natomiast zapytane o konkretną grę lub bajkę potrafią wygłaszać długie monologi często nie patrząc na rozmówcę. Zapadają się w świat bajek i gier, nie rejestrując co w danej chwili robią.

Rodzice dzieci, które przychodzą do mnie na terapię zauważają negatywny wpływ oglądania bajek i grania w gry na dzieci.

Bardzo często reagują krzykiem i złością jeśli czas używania technologii się zakończył, mimo, że wcześniej dostały informację ile taka ekspozycja potrwa.

Dla wielu dzieci motywacją do wykonania codziennych czynności w zakresie nawet samoobsługi jest to, że będą mogły zagrać lub obejrzą bajkę. Uczą się, że jeśli umyją zęby, czy zjedzą cały obiad dostaną nagrodę.

Badania pokazują, że dzieci często i długo oglądające telewizję nie tylko słabiej czytają, ale także uczą się dużo wolniej.

Zatem jeśli mamy zamiar dać dziecku dobry fundament, by mogły rozwijać się prawidłowo w zakresie nie tylko psychofizycznym, ograniczmy ekspozycję na technologię we wczesnym okresie dzieciństwa a nawet do 6 roku życia.

Mózg małego dziecka bardzo delikatnie reaguje na bodźce słuchowe i wzrokowe, które mają wpływ na wczesne tworzenie połączeń neuronalnych i na tworzenie się nowych wypustek synaptycznych.

Długotrwałe oddziaływanie takich technologii jak telewizja, gry i komputery przyczynia się do wzrostu ryzyka wystąpienia ADHD, szczególnie gdy oddziaływanie ma miejsce w pierwszych latach życia”. (Potwierdzone wnioski Manfreda Spitzera).

Nie ma i nie może być odpowiednich programów dla 2-3 letnich dzieci. Bajki powinno dzieciom się czytać lub opowiadać bo właśnie taki przekaz jest optymalny dla ich mózgu.

Zdaniem Spitzera telewizja niezależnie od treści, jest dla małych dzieci trucizną powodującą nieodwracalne szkody i prowadzącą do różnego typu zaburzeń percepcji, takich jak ADHD z jednej strony oraz dysleksja, dysgrafia, zaburzenia koncentracji i inne podobne problemy z drugiej.

Kontakt z komputerem i internetowe poszukiwania prowadzą do wytworzenia nowych połączeń, ale jednocześnie pojawia się ryzyko, że inne, czyli te które powstają tylko poprzez relacje z innymi ludźmi w świecie realnym, zostaną rozwinięte w niewystarczającym stopniu.

Zespół badaczy z Wurzburga zbadało wpływ oglądania telewizji na kompetencje językowe oraz sprawność czytania. W badaniu wzięło udział 330 dzieci, 165 z nich to przedszkolaki a reszta dzieci z drugiej klasy. Poza monitorowaniem sposobu w jaki dzieci spędzały czas, badacze co 6 miesięcy sprawdzali poziom inteligencji i opanowanie języka a także kompetencję czytania i zdolność koncentracji.

Autorzy twierdzą, że na podstawie czasu, jaki dzieci w wieku przedszkolnym spędzają przed telewizorem (tabletem, komputerem, komórką) można prognozować prawdopodobieństwo wystąpienia ryzyka dysleksji i dysgrafii w klasie 3. Negatywne skutki są zależne od ilości czasu spędzanego przed ekranem.

Ciekawe obserwacje poczyniła grupa badaczy z Freiburga. Uwzględniane były w nich aspekty psychologiczne ale również psychofizjologiczne. 100 jedenastolatków i 100 piętnastolatków przez 23 godziny na dobę miały założone elektrody monitorujące akcję serca.

Dzięki tym metodom można było zaobserwować czy wyższy puls jest wywołany przez ruch fizyczny co jest zjawiskiem naturalnym czy emocje, wywołane np. przez oglądanie strasznych filmików. Myrtek i Scharf wywnioskowali, że osoby, które często i długo oglądają telewizję, mniej się ruszają, częściej wybierają słabej jakości programy, mają słabsze oceny z języka ojczystego, prowadzą mniej rozmów, jedzą częściej sami, mniej czasu spędzają z przyjaciółmi. Innym skutkiem takiego postępowania jest zobojętnienie emocjonalne.

Holtery, które przez prawie cały dzień nosili uczniowie pokazały, że emocjonalne pobudzenie u osób często oglądających telewizję przypada na godziny wieczorne, natomiast puls podczas nauki w szkole miał wartości zbliżone do stanu drzemki. Taki stan powoduje, ze dzieci nie mogą efektywnie się uczyć.

Bardzo często obserwuję jak dzieci próbują sięgnąć do torebki mamy by wyjąć telefon. Reagują złością jeśli mama zabroni, są agresywne i rozgoryczone. Kiedy dostaną telefon wszystko ulatuje jak wymazane gumką.

Kolejne badania pokazały, że małe dzieci, które spędzały więcej czasu na urządzeniach z ekranem dotykowym, częściej miały problemy emocjonalne, objawy lękowe / depresyjne, dolegliwości somatyczne, objawy wycofania społecznego, problemy z koncentracją i zachowania agresywne, ale nie opóźniały języka.

Pozwólmy dzieciom prawidłowo się rozwijać poświęcając im czas, zachęcając do aktywności ruchowej i poznawczej. Dajmy im dobry fundament do prawidłowego rozwoju.

Źródła:
  1. Neurodydaktyka. Marzena Żylińska. Wydawnictwo naukowe uniwersytetu Kopernika 2013r.

  2. Długotrwałe korzystanie z urządzenia z ekranem dotykowym jest związane z problemami emocjonalnymi i behawioralnymi, ale nie opóźnieniem języka u małych dzieci. Lin HP, Chen K, Chou W, Yuan KS, Yen SY, Chen YS, Chow JC. Infant Behav Dev. 2020 lutego; 58: 101424. doi: 10.1016.

  3. Ekspozycja mediów ekranowych w pierwszych 2 latach życia i rozwój poznawczy w wieku przedszkolnym : badanie podłużne. Supanitayanon S, Trairatvorakul P, Chonchaiya W. Pediatr Res. 2020 marca 13. doi: 10.1038 / s41390-020-0831-8.